Ο Τραμπ χαμηλώνει τον πήχυ των προσδοκιών για τη συνάντηση με τον Πούτιν – Τι θα κάνει ο Ζελένσκι
Τον πήχυ των προσδοκιών για τη σύνοδο κορυφής με αντικείμενο τον πόλεμο στην Ουκρανία που θα έχει την Παρασκευή (15/8) στην Αλάσκα που θα έχει με τον Βλαντιμίρ Πούτιν ρίχνει ο Ντόναλντ Τραμπ ενώ άγνωστο παραμένει τελικά αν θα δώσει το παρών ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Ο ίδιος ο Τραμπ την περιέγραψε ως μια συνάντηση «προετοιμασίας» «για να δούμε ποιες είναι οι παράμετροι» και τόνισε ότι «δεν εξαρτάται από εμένα να κάνω μια συμφωνία».
Ίσως με αυτόν τον τρόπο θέλει να προετοιμάσει το έδαφος για μια αποτυχία και ενδεχομένως για μια απόσυρση από την ειρηνευτική διαδικασία ή αν ο πήχυς είναι χαμηλά σε περίπτωση προόδου να το παρουσιάσει ως μία ακόμη επιτυχία.
«Στο τέλος της συνάντησης, πιθανώς στα πρώτα δύο λεπτά, θα ξέρω ακριβώς αν μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία», είπε.
Όταν ρωτήθηκε πώς θα το μάθει, απάντησε: «Αυτό κάνω, κάνω συμφωνίες».
Παράλληλα ο Τραμπ παραμένει προσκολλημένος στην ιδέα ότι η «ανταλλαγή εδαφών» θα διαμορφώσει οποιαδήποτε συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.
Ακόμη εξέφρασε την ενόχλησή του με τον ισχυρισμό του Ζελένσκι ότι δεν έχει τη συνταγματική εξουσία να παραχωρήσει γη, αν και είπε ότι ελπίζει να πάρει πίσω «πρώτης τάξεως εδάφη» για την Ουκρανία.
Απόντες οι Ευρωπαίοι
Απόντες από τη σύνοδο θα είναι σίγουρα οι Ευρωπαίοι οι οποίοι το τελευταίο που θέλουν, όπως και η Ουκρανία, είναι να επανασχεδιαστούν τα σύνορά της μέσω της βίας.
Πάντως οι 26 από τους 27 ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την εξαίρεση του Βίκτορ Όρμπαν έσπευσαν παραμονές της συνόδου κορυφής στην Αλάσκα να δημοσιοποιήσουν κείμενο με το οποίο κάνουν ξεκάθαρη τη θέση τους για το ουκρανικό εκφράζοντας την ανάγκη να μπορέσουν οι Ουκρανοί «να αποφασίσουν για το μέλλον τους».
«Εμείς οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης χαιρετίζουμε τις προσπάθειες του προέδρου Τραμπ για να βάλει τέλος στον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία και να επιτύχει μια δίκαιη και βιώσιμη ειρήνη για την Ουκρανία. Οι Ουκρανοί πρέπει να έχουν την ελευθερία να αποφασίσουν για το μέλλον τους», αναφέρεται μεταξύ άλλων στη δήλωση.
«Ο δρόμος προς την ειρήνη στην Ουκρανία δεν μπορεί να αποφασισθεί χωρίς την Ουκρανία», επιμένουν οι ευρωπαίοι ηγέτες, οι οποίοι κρίνουν πως ουσιαστικές διαπραγματεύσεις δεν μπορούν να διεξαχθουν παρά μόνο «μέσα στο πλαίσιο μιας κατάπαυσης του πυρός ή μιας μείωσης των εχθροπραξιών» και προσθέτουν πως «κοινή πεποίθησή μας είναι πως μια διπλωματική λύση πρέπει να προστατεύει τα ζωτικά συμφέροντα ασφαλείας της Ουκρανίας και της Ευρώπης».
Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει δεσμευτεί ότι θα ενημερώσει τον Ζελένσκι και τους Ευρωπαίους ηγέτες αμέσως μετά τη συνάντηση.
«Προετοιμαστείτε για κάποιες αρκετά εξωφρενικές ρωσικές απαιτήσεις», προειδοποιεί ο Λόρδος Σάιμον ΜακΝτόναλντ, πρώην επικεφαλής του Υπουργείου Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου.
«Θα είναι θεατρικό», προσθέτει. «Ο Πούτιν θα ζητήσει πράγματα που κανείς άλλος δεν θα παραδεχόταν – με πιθανή εξαίρεση τον Ντόναλντ Τραμπ».
Επίσης είναι πιθανό ότι ο Πούτιν θα επιδιώξει να πείσει τον Τραμπ ότι οι στόχοι της Ρωσίας είναι λογικοί και ότι η Ρωσία είναι προσηλωμένη σε μια ειρηνική επίλυση, ακόμη και αν η ειρηνική επίλυση που επιδιώκει ο Ρώσος πρόεδρος απαιτεί την πλήρη υποδούλωση της Ουκρανίας. Μπορεί στη συνέχεια να επιδιώξει να παρασύρει τον Τραμπ στην υποστήριξη μιας παρατεταμένης διπλωματικής διαδικασίας – χωρίς να σταματήσει τον πόλεμο.
Το ερώτημα είναι πως θα απαντήσει ο Τραμπ, αν θα υποχωρήσει ή θα μείνει πιστός στην εξαρχής θέση του για μια άνευ όρων 30ήμερη κατάπαυση του πυρός, κατά τη διάρκεια της οποίας μπορούν να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου.
Το μοντέλο Ρέικιαβικ: Μια αποτυχημένη σύνοδος κορυφής οδηγεί στην ειρήνη
Με αυτά τα δεδομένα, ο Τραμπ θα μπορούσε να εμπνευστεί από το πορτρέτο του Ρίγκαν που κρέμεται πίσω από το Γραφείο Αποφάσεων. Τον Οκτώβριο του 1986, ο Ρίγκαν συναντήθηκε με τον πρόεδρο της Ρωσίας Μιχαήλ Γκορμπατσόφ στην πρωτεύουσα της Ισλανδίας για να συζητήσουν την αποκλιμάκωση μεταξύ των δυνάμεων του Ψυχρού Πολέμου και, για πρώτη φορά, την πιθανότητα μιας ευρείας συμφωνίας ελέγχου των πυρηνικών όπλων. Όπως κάνουν συχνά οι Ρώσοι, ο Γκορμπατσόφ έφτασε καλά προετοιμασμένος με νέες προτάσεις, εφεδρικές θέσεις και προοδευτικές συνταγές για τη μείωση του πυρηνικού οπλοστασίου της Μόσχας.
Ο Ρίγκαν ήθελε κι αυτός μια συμφωνία, και μετά από δύο ημέρες συνομιλιών, οι δύο πλευρές συμφώνησαν σε παραμέτρους για αυτό που θα μπορούσε να ήταν ένα ιστορικό αποτέλεσμα. Ο Ρίγκαν, ωστόσο, έφτασε επίσης με σταθερές αρχές από τις οποίες δεν επρόκειτο να υποχωρήσει. Μία από αυτές ήταν το νεοσύστατο σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας, γνωστό τότε ως Πόλεμος των Άστρων, το οποίο η Μόσχα γνώριζε ότι δεν θα μπορούσε ποτέ να φτάσει και το θεωρούσε απειλή για τις στρατιωτικές της δυνατότητες και την αποτρεπτική αξία των πυραύλων της.
Αλλά η άρνηση του Ρίγκαν να υποχωρήσει, ακόμη και με κίνδυνο για κλιμάκωση της έντασης και η αποτυχημένη σύνοδος κορυφής ένα μήνα πριν από τις ενδιάμεσες εκλογές έθεσαν τελικά τις προϋποθέσεις για ειρήνη. Ένα χρόνο αργότερα, οι ΗΠΑ και η ΕΣΣΔ υπέγραψαν την πρώτη συνθήκη για την εξάλειψη μιας κατηγορίας πυρηνικών όπλων. Το 1991, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, με την Ουάσινγκτον να εξακολουθεί να επιδιώκει καινοτομίες στην πυραυλική άμυνα, οι ΗΠΑ και η Ρωσία υπέγραψαν τη σαρωτική Συνθήκη για τη Μείωση των Στρατηγικών Όπλων (START I).
Οι ιστορικοί σήμερα επισημαίνουν το Ρέικιαβικ ως σημείο καμπής στον Ψυχρό Πόλεμο, αποδίδοντας την αρχή της στάσης του Ρίγκαν απέναντι στον Γκορμπατσόφ ως θεμέλιο για την ειρήνη.
Ο χρόνος θα δείξει τι τελικά θα γίνει στην Αλάσκα και αν θα αλλάξουν οι παγκόσμιες ισσοροπίες και με πιο τρόπο. Το μόνο σίγουρο είναι ότι τα βλέμματα θα είναι στραμμένα σε αυτό το σημείο του πλανήτη.
