Θρίαμβος Ιμάμογλου, πανωλεθρία Ερντογάν – Η επόμενη μέρα για τον Τούρκο πρόεδρο και τη χώρα
Βαρειά λαβωμένος αλλά όχι τελειωμένος, τουλάχιστον όχι ακόμη, βγαίνει ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν από τις δημοτικές εκλογές στην Τουρκία, ωστόσο κάτι φαίνεται να κινείται στο πολιτικό σκηνικό μετά την επικράτηση της αντιπολίτευσης στους τρεις μεγάλους δήμους της χώρας, Κωνσταντινούπολη, Άγκυρα και Σμύρνη.
Ο Τούρκος πρόεδρος αποδείχθηκε ότι δεν είναι άτρωτος και είδε το γόητρό του να δέχεται ένα ισχυρό πλήγμα λιγότερο από ένα χρόνο από την εκλογική του νίκη καθώς έχασε και την επικράτεια.
Η απώλεια του δήμου της Κωνσταντινούπολης ήταν αυτή που πόνεσε περισσότερο τον Ερντογάν όχι μόνο γιατί ήταν η αφετηρία για την πολιτική του καριέρα, αλλά επειδή νικητής αναδείχθηκε ο Εκρέμ Ιμάμογλου ο μόνος πολιτικός της αντιπολίτευσης που θα μπορούσε να είναι ένας υπολογίσιμος αντίπαλος για την προεδρία στο μέλλον.
Η Κωνσταντινούπολη των 16 εκατομμυρίων κατοίκων επισήμως, ίσως και των 20 εκατομμυρίων ανεπίσημα, παράγει το 30 έως 40% του τουρκικού ΑΕΠ, διαχειρίζεται έναν τεράστιο προϋπολογισμό και κατέχει τα ακριβότερα «φιλέτα» ακίνητης περιουσίας στη χώρα. Η μεγαλούπολη θα ήταν σημαντικό «περιουσιακό στοιχείο» για να ενισχύσει την εξουσία του ο Ερντογάν.
Σε περισσότερο από το 80,43% της ενσωμάτωσης των ψήφων, ο απερχόμενος δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου κερδίζει με 50,54% των ψήφων έναντι 40,7% του αντιπάλου του Μουράτ Κουρούμ.
Αυτό σημαίνει ότι ο Ιμάμογλου κατόρθωσε να συσπειρώσει ένα ευρύτερο κοινό από τους ψηφοφόρους του CHP, που είναι λιγότερο από το 30% στην Κωνσταντινούπολη. Το κοινό αυτό εκτιμάται ότι προέρχεται κυρίως από τους Κούρδους ψηφοφόρους και τους νέους και το δεξιό Καλό Κόμμα της πρώην υπουργού Εσωτερικών, Μεράλ Ακσενέρ.
Και στην Άγκυρα, ο δήμαρχος Μανσούρ Γιαβάς προηγείται με 58,92% των ψήφων έναντι 32,92% του αντιπάλου του Τουγκούτ Αλτινόκ στο 60%.
Στην Σμύρνη αντίστοιχα με καταμετρημένο το 75,62% ο Τζεμίλ Τουγκάι λαμβάνει το 48,34% των ψήφων έναντι 37,06% του Χαμζά Νταγ.
Ααξιοσημείωτο είναι ότι το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) προηγείται στην επικράτεια για πρώτη φορά μετά από 35 χρόνια.
Η σημασία της οικονομίας και η συνταγματική αναθεώρηση που μπαίνει στον «πάγο»
Καθοριστικός παράγοντας για την έκβαση του εκλογικού αποτελέσματος ήταν το γεγονός ότι εκλογές έγιναν σε μια εποχή που η Τουρκία βρίσκεται στη δίνη μιας μακροχρόνιας και επώδυνης κρίσης πληθωρισμού γεγονός που αποτυπώνεται στην καθημερινότητα των πολιτών.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι ένας από τους μεγάλους στόχους του Ερντογάν η συνταγματική αναθεώρηση προκειμένου να παραμείνει στον προεδρικό θώκο ανανεώνοντας την θητεία του στις εκλογές του 2028, απομακρύνεται.
Το μοναδικό εμπόδιο στον δρόμο του Τούρκου προέδρου είναι το άρθρο 101 του καταστατικού χάρτη της Τουρκίας που καθιστά αδύνατη την παραμονή του στον προεδρικό θώκο, καθώς προβλέπονται δύο θητείες πενταετούς διάρκειας.
«Καμία τοπική εκλογή δεν ήταν ποτέ τόσο σημαντική», δήλωσε ο Οζέρ Σεντζάρ, δημοσκόπος και πολιτικός αναλυτής στην ερευνητική ομάδα Metropoll με έδρα την Άγκυρα.
«Ο Ιμάμογλου είναι μια πολύ σημαντική προσωπικότητα. Δεν είναι απλώς ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης, αλλά το μόνο πρόσωπο που είναι πρόθυμο να αμφισβητήσει την κυβέρνηση. Όλοι οι άλλοι φοβούνται να μιλήσουν», δήλωσε ο Αχμέτ Ντιλ, ένας 58χρονος κάτοικος της Κωνσταντινούπολης.
Το μεγαλύτερο πλήγμα για τον Ερντογάν στα 22 χρόνια
Ο Ιμάμογλου επέφερε στον Ερντογάν και το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) του το μεγαλύτερο εκλογικό πλήγμα των δύο δεκαετιών που βρίσκεται στην εξουσία μετά την επικράτησή του στην ψηφοφορία του 2019. Ο πρόεδρος αντεπιτέθηκε το 2023 εξασφαλίζοντας επανεκλογή και κοινοβουλευτική πλειοψηφία με τους εθνικιστές συμμάχους του.
Για να μπορέσει να σταθεί απέναντι στον Τούρκο πρόεδρο, παραιτήθηκε πέρυσι από την διεκδίκηση της ηγεσίας του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), μετά την ήττα του έως τότε προέδρου του κόμματος, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, στις περυσινές προεδρικές εκλογές.
Ικανοποιημένος εμφανίστηκε ο Μανσούρ Γιαβάς ο οποίος επανεξελέγη στην δημαρχία της Άγκυρας. «Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον πρόεδρό μας Οζγκιούρ Οζέλ, τον πρώην πρόεδρό μας Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου και όλες τις οργανώσεις μας. Είστε οι πραγματικοί μας ήρωες σε όλες τις εκλογές μας. Θα ήθελα να ευχαριστήσω ειλικρινά τις καρδιές μας, τις γυναίκες, τους νέους, τους συνταξιούχους, τους εμπόρους,(…) εν ολίγοις, όλους τους κατοίκους της Άγκυρας που έκαναν πολλές θυσίες για τη δίκαιη διακυβέρνηση της πρωτεύουσάς μας».
Στη Σμύρνη ο Τζεμίλ Τουγκάι δήλωσε: «Νομίζω ότι είναι η αρχή μιας νέας εποχής. Υπάρχουν πολύ παρόμοια αποτελέσματα σε ορισμένες από τις περιοχές μας. Ωστόσο, ακόμη και στη χειρότερη μορφή του, είναι σαφές ότι περισσότερες περιοχές θα είναι δικές μας σε σύγκριση με την προηγούμενη περίοδο», είπε χαρακτηριστικά.
«Οι ψηφοφόροι επέλεξαν να αλλάξουν το πρόσωπο της Τουρκίας» μετά από 22 χρόνια κυριαρχίας του ισλαμο-συντηρητικού κόμματος AKP, είπε σήμερα το βράδυ (Κυριακή 31/3) ο αρχηγός του σοσιαλδημοκρατικού Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), του κύριου σχηματισμού της αντιπολίτευσης.
«Ήθελαν να ανοίξουν την πόρτα σε ένα νέο πολιτικό κλίμα στη χώρα μας», πρόσθεσε ο Οζγκούρ Οζέλ.